Casablanca:een wereldstad

De dag begint met een prachtige zonsopgang boven Casablanca. Vanaf mijn balkon zie ik tegen de opgaande zon de grote moskee’Hassan II’ verrijzen.Het kriebelt, ik wil naar buiten, naar het strand!!Als ik na wat logistiek gedoe eindelijk alleen op het strand aankom, verwacht ik wat wandelende en joggende mensen maar wat ik aantref is bizar, Het héle strand is vergeven van voetballende jongens en mannen tussen de twintig en veertig jaar!!Ze voetballen met veel lol en fanatisme mét en zonder schoen ,sokken enkelbeschermers. Je kunt bijna niet lopen. Ik bel even met onze Abdel om te checken of ik als vrouw nu niet heel dom bezig ben en allerlei codes doorbreek als ik hier probeer te wandelen en over de Atlantische Oceaan wil uit kijken.;’ Nee geen probleem, Geniet!!’ Dat doe ik. Wat een schitterend gezicht. Wat wordt het strand goed gebruikt door deze stedelingen en dit is nog maar op een vrijdag! Zaterdag en zondag is het helemaal hutje mutje op het strand in de vroegte, hoor ik later.Prachtig!!

Een meisje in groep acht reciteert met veel snelheid en verve de koran voor de klas ,daar beginnen ze altijd mee blijkt De anderen reciteren geluidloos mee en kijken mijn kant op om te laten zen dat ze het ook kennen.
Ik tel twee,drie hoofddoekjes ,ongeveer hetzelfde als in onze eigen groep acht.
We zijn met een grammaticales bezig.
Dit is trouwens het zoveelste lokaal waar ik een soort verkeervertelplaat tegenkom over wat er gebeurt bij een ongeluk. Heel bijzonder..
Eigenlijk net als ikzelf laat de leerkracht soms één kind en vaak ook de hele groep reageren. ‘meester, meester ,meester!!! Ze mogen erbij gaan staan en zelfs een paar stappen doen. Zo hebben ze meteen hun beweging en houd je het enthousiasme levend zo legt een leerkracht ons later uit.
Grappig: ik zie briefjes doorgeven door de open banken en een jongetje maakt een prachtige tekening van zijn naam,de les gaat volledig langs hem heen. Wat zijn dit soort dingen toch heerlijk universeel. Ik zie toch veel interactie lesgeven met korte kleine opdrachten en weinig lang stil werken. De leerkrachten lichten later toe dat de vragen die ze in de les stellen redelijk makkelijk zijn en op de zwakken en de middenmoot gericht zijn. Kinderen die meer aankunnen komen er een beetje karig vanaf geeft de directeur met spijt toe(hij heeft lang in België lesgegeven). Ja hoor ook hier is de wens tot differentiatie aanwezig want dat lukt nou eenmaal niet met klassikaal lesgeven.

Het lokaal van groep acht is nogal kaal integenstelling groep zeven waar de leerkracht ons vertelt dat een rijke leeromgeving belangrijk is voor kinderen. De juf straalt bijzonder veel warmte uit. Als de kinderen hun Franse dicteezin hebben opgeschreven zet ze een cd op met het liedje‘au claire de la lune’ zodat de kinderen die snel hun zin gecorrigeerd hebben ,naar het voorbeeld op het bord,en hun schrift inleveren al mee kunnen zingen.Ze zegt dat ze veel muziek in haar onderwijs gebruikt zodat de kinderen hun expressie daarin kwijt kunnen.

In het gesprek na afloop met directeur en team komt er al snel uit dat we allemaal dezelfde uitgangspunten hebben; prijzen ,goed contact met het kind maken, er alles uit proberen te halen. En eventueel als straf van leuke dingen ontzeggen of soms strafwerk geven.
Het verschil? De directeur die zelf ook in België opgroeide en later lesgaf noemde dat er in een maatschappij rechten en plichten zijn en dat in Marokko de plichten wel voorop stonden en bij ons in Nederland waarschijnlijk de rechten...

Dit is de bijdrage van Ellen



Deze schrikkeldag gebruiken wij om naar een school in Casablanca te gaan.
Als wij aankomen blijken er twee gebouwen te staan. In een ervan is de school gevestigd waarmee wij een afspraak hebben gemaakt, maar in het andere gebouw is een school voor speciaal onderwijs Aisa is de naam. Argeloos gaan we daar naar binnen en ontmoeten veel kinderen met het syndroom van down. Daar zien wij een manier van aanpak die lijkt op ons onderwijssysteem: veel aanschouwelijk materiaal en daarbovenop worden woorden ondersteund met gebaren.
De kinderen krijgen veel complimenten terwijl zij oefenen met de dagen van de week in het Frans zowel als Arabisch.
Daarna is het tijd voor het boek dat op dit moment in de belangstelling staat: roodkapje. Met behulp van de plaatjes vertelt de juf samen met de kinderen het verhaal. Tegelijkertijd legt de leerkracht ons uit dat zij niet alleen aandacht besteedt aan dit boek maar ook aan de gebeurtenissen van het jaar zoals: nieuwjaar en slachtfeest. Wij nemen afscheid en krijgen dan een overzicht over de organisatie van de school: kinderen van drie tot acht
tien naar leeftijd verdeeld.
Deze krijgen een aantal uren per week les in schoolse vakken, een aantal uren in het atelier en een aantal uren les in zelfredzaamheid. Er waren veel materialen, bij de jongsten bijvoorbeeld een ballenbad en trampoline, in het atelier, en bij de schoolse vakken veel boeken, platen en al het materiaal afgestemd op de individuele ontwikkeling van ieder kind. Een geweldige ervaring.

In de Ghandi-school zijn de anderen in twee en drietallen verdeeld over de klassen. In klas één zitten 22 leerlingen ruim in de bankjes er zijn twee leerkrachten aanwezig. De kinderen zijn aan het lezen in een schrift waarin plaatjes met Arabische tekst ernaast. Eerst in stilte daarna mag een viertal het tekstje hardop voorlezen. Of het door onze aanwezigheid komt of dat dit de gewoonte is, wordt niet duidelijk, de leerkracht springt van onderwerp naar onderwerp in zeer hoog tempo. Twee leerlingen hebben hun schriftjes al in hun tas gepakt en zoeken naar hun rekenschrift terwijl er nog steeds wordt voorgelezen. De kinderen zijn zeer gretig om aan de beurt te komen. Ze springen naast hun bankje en sissen met de vinger in de lucht: Dzss …dzss ….dszz . Achteraf krijgen we te horen dat ze een verkorte vorm van ousted [=leerkracht] blijken te roepen. Het blijkt dat de grootste schreeuwers toch weer de beurt krijgt. Gedurende een uur dezelfde vijf kinderen. Het volgende onderwerp is splitsen. Op het bord staat een rij getallen, steeds driemaal hetzelfde getal onder elkaar. Bijvoorbeeld 87 in 10+10+10+10+10+10+10+10+7, daarna 20+20+20+20+7 en tenslotte 80+7. Let op we hebben het over kinderen die bij ons in groep drie zitten! Daarna schrijven om beurten vijf kinderen in het arabisch een vers uit de Koran af. Zowel bij het splitsen als bij het schrijven blijken de kinderen te klein voor het bord. Er wordt wat onhandig geschoven met krukjes en stoelen. Ze zingen vervolgens een lied met gebaren, waarbij de kinderen keurig mee doen op twee na, die volkomen genegeerd worden. Volgende onderwerp: juf zegt een zin, kinderen vullen het laatste woord aan. Wie niet direct het juiste woord noemt wordt overgeslagen. Volgende leerling. Laatste topdemonstratie. Het beste jongentje uit de klas mag laten zien hoe je bidt. Er wordt een bidkleedje achter in de klas uitgerold. Het eerste gedeelte van het gebed doet hij staande, het laatste gedeelte op de knieën rechtop en tenslotte gebogen. Hij kent het gebed perfect. Als hij klaar is, knipt de juf met haar vingers en een meisje schiet toe om het kleedje op te rollen.
Nu blijkt het de beurt aan de tweede juf. Zij geeft alle klassen een uur in de week les in de lokale Berbertaal. De leitjes komen weer uit de tassen en er worden een paar begrippen overgeschreven van het bord. Deze taal heeft dus ook een ander schrift. Deze lessen worden nog maar sinds kort gegeven en ze worden aan het eind van de schoolperiode niet getoetst.
Na de “kijkronde” in de klassen van een uur, werd er samen met de directeur, de leerkrachten en een afgevaardigde van het ministerie van Onderwijs nog een uur nagepraat over het onderwijssysteem in Marokko. Ook werden onze cadeaus voor de leerlingen en de direceur overhandigd.
’s Middags toog een ieder naar het strand(2 minuutjes lopen). Er werd wat gebald, er werd wat geluierd, er werd wat gepicknickt en er verscheen zowaar een roodbruine kleur op onze lijven-hetwas tenslotte 25 graden...! In groepjes gingen we Casablanca verkennen: eerst naar de meer dan prachtige Hassan II-moskee, daarna winkelen in de medina van Casaport. Het thuisfront moest worden verrast met allerlei typisch Marokkaanse zaken en wij konden laten zien, dat we de kunst van onderhandelen over de prijs hoe langer hoe meer onder de knie kregen.
’s Avonds nog een laatste heerlijke maaltijd genoten in een nabijgelegen restaurant(Aux Crevettes), waar de begeleiders in het zonnetje werden gezet en Diana luid werd toegezongen vanwege haar verjaardag.

Deze bijdrage is van Agnes, Robbert en Marcel